Betonnen rijbanen en rotondes
Rotondes hebben in Nederland op veel plaatsen de traditionele kruisingen vervangen. Rotondes zorgen voor een betere doorstroming van het verkeer met een positief gevolg voor de veiligheid. Het draaiende en wringend rijdende verkeer, vooral het vrachtverkeer, is belastend voor alle gebruikte verhardingsmaterialen. Ter plaatse gestort beton brengt hier een goede oplossing. Beton is sterk, vervormt niet en blijft uitstekend berijdbaar.
Verschijningsvormen
Tegenwoordig worden, naast de kosten van de investering in wegen en rotondes, steeds vaker de kosten van instandhouding, onderhoud, vervanging, sloop en geschikt maken voor hergebruik, meegenomen in de kostenberekening (Totale Cost of Ownership - TCO). Uit voorbeelden van duurzame oplossingen blijkt dat de TCO van de aanleg van betonnen wegen en rotondes aanzienlijk lager zijn dan regulier toegepaste wegverhardingen. Hierdoor zien we steeds vaker dat rotondes worden uitgevoerd in beton, maar ook bij de aanleg van wegen wordt de afweging tussen de verschillende verhardingsmaterialen zorgvuldig afgewogen.
In ons land kennen we een grote variëteit aan rotondes. Van klein tot groot, enkelbaans of meer stroken al of niet voorzien van vrijliggende fietspaden. Bij sommige rotondes is het centraal eiland overschrijdbaar ten behoeve van groot transport. De afmetingen , vertaald in de buitenstraal, kan sterk variëren afhankelijk van het verkeersaanbod en de beschikbare ruimte.
Het verharde deel van rotondes bestaat in het algemeen uit vier verschillende onderdelen. Vanuit het centraal eiland gezien zijn dat achtereenvolgens:
- Overrijdbare strook (rammelstrook);
- Rotondeband (strook tussen rammel-strook en verharding);
- Verharding;
- Aansluitingen met de aangrenzende wegen.
Vrijwel alle onderdelen kunnen in beton machinaal worden uitgevoerd. Bij de aansluitingen is het belangrijk een voldoende lang gedeelte van de aangrenzende wegen in beton uit te voeren. Dit is nodig om te voorkomen dat er ter plaatse van de overgang bij de rotonde schade optreedt ten gevolge van de wringend rijdende, remmende en optrekkende voertuigen. Daar waar wegen aansluiten op de rotonde zal een deel in handwerk uitgevoerd moeten worden evenals de koppen van de midden-geleiders.
Voordelen
De keuze voor beton op rotondes is van een aantal belangrijke factoren afhankelijk. Hierbij moet onder andere worden gedacht aan beschikbare budgetten, verwachte belastingen en toekomstig onderhoud.
Elke afweging is belangrijk, beton heeft echter een aantal belangrijke voordelen:
- Beton is een zeer duurzame verharding voor rotondes;
- Beton is nagenoeg onderhoudsvrij waardoor de onderhoudskosten zeer laag zijn ten opzichte van element- of asfaltverhardingen;
- Beton is bestand tegen draaiende verkeersbelastingen, hoge aslasten en optrekkend en afremmend verkeer zonder dat er spoor- of ribbelvorming ontstaat.
Uitvoering en aanleg
Voor wat de uitvoering van rotondes/rijbanen in beton betreft zijn er globaal drie soorten constructies te onderscheiden:
- Rotondes uitgevoerd in ongewapend beton. Deze toepassing wordt aanbevolen bij weinig belasting.
- Uitvoering in ongewapend beton met verdeuvelde voegen, daar waar veel licht verkeer gebruik maakt van de rotonde. Een voorbeeld hiervan is bij druk stedelijk verkeer.
- Rotondes uitgevoerd in (doorgaand) gewapend beton voor zware verkeersbelastingen bijvoorbeeld bij ontsluiting van industrieterreinen.
Voor elke situatie bestaat een oplossing in beton. Kleine rotondes zijn over het algemeen uit te voeren in handwerk. De grotere rotondes kunnen daarentegen wel machinaal worden.